Nystatyna jest lekiem antybiotykowym stosowanym przede wszystkim do leczenia zakażeń grzybiczych, szczególnie wywołanych przez drożdżaki z rodzaju Candida. Ten polienowy antybiotyk wytwarzany przez Streptomyces noursei jest znanym i często stosowanym lekiem w terapii zakażeń grzybiczych, zwłaszcza w przypadku infekcji błon śluzowych i skóry. Nystatyna działa na szereg szczepów grzybów drożdżakopodobnych, ale nie wpływa na dermatofity. W tym artykule omówimy, jak działa nystatyna, jakie ma właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne.
Mechanizm działania nystatyny
Nystatyna działa zarówno grzybostatycznie, jak i grzybobójczo, co oznacza, że może hamować rozwój grzybów oraz niszczyć je. Mechanizm działania nystatyny polega na wiązaniu ze składnikami sterolowymi błony cytoplazmatycznej wrażliwych grzybów, głównie z ergosterolem.
Następstwem tego są istotne zmiany w błonie komórkowej grzyba. Powstają pory i kanaliki, co prowadzi do zaburzenia ochronnej funkcji błony komórkowej. Składniki komórki wydostają się na zewnątrz, co powoduje przerwanie procesów metabolicznych, a finalnie – śmierć komórki grzyba.
Nystatyna jest szczególnie skuteczna przeciwko drożdżakom z rodzaju Candida, w tym Candida albicans, ale nie wpływa na dermatofity i nie ma działania przeciwbakteryjnego. Minimalne stężenia hamujące nystatyny wynoszą od 1,5 µg/ml do 6,5 µg/ml.
Farmakokinetyka nystatyny
Podawana doustnie nystatyna nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Aktywność tego leku nie jest egzekwowana przez enzymy trawienne przewodu pokarmowego. Nystatyna jest wydalana z organizmu z kałem, prawie w całości w postaci niezmienionej.
Zauważalne efekty terapeutyczne po podaniu nystatyny można zaobserwować po około 24 do 72 godzin. Jej długotrwałe działanie jest jednym z kluczowych czynników, które przyczyniają się do skuteczności tego leku w leczeniu zakażeń grzybiczych.
Podsumowanie
Nystatyna to antybiotyk o skutecznym działaniu przeciwgrzybiczym. Działa poprzez wiązanie ze składnikami błony cytoplazmatycznej wrażliwych grzybów, co prowadzi do ich obumarcia. Nystatyna jest szczególnie skuteczna w walce z drożdżakami z rodzaju Candida. Lek nie wchłania się z przewodu pokarmowego, co oznacza, że jego aktywność nie jest egzekwowana przez enzymy trawienne. Nystatyna jest lekiem o długotrwałym działaniu, co przyczynia się do jej skuteczności w leczeniu zakażeń grzybiczych.
Bibliografia
https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/20512/characteristic