W najnowszym badaniu naukowym przedstawiono potencjalne zastosowanie ambroksolu, znanego leku mukolitycznego, w leczeniu demencji z ciałami Lewy’ego (DLB). Wyniki badania sugerują, że ambroksol może mieć działanie neuroprotekcyjne poprzez aktywację enzymu glukocerebrozydazy (GCase) i wspomaganie procesu autofagii, co jest kluczowe dla usuwania toksycznych agregatów białkowych w mózgu. To doniesienie naukowe dostarcza nowych, istotnych informacji na temat ambroksolu i jego potencjalnego zastosowania w praktyce klinicznej w kontekście chorób neurodegeneracyjnych.
Znaczenie α-synukleiny i amyloidu β w patogenezie DLB
Demencja z ciałami Lewy’ego to postępujące zaburzenie neurodegeneracyjne, które charakteryzuje się akumulacją białka α-synukleiny (αSyn) w mózgu. Tworzy ono ciała Lewy’ego, które zakłócają neurotransmisję, prowadząc do objawów poznawczych, motorycznych, snu i zachowania. Wiele badań wskazuje, że αSyn w połączeniu z amyloidem β (Aβ), białkiem związanym z chorobą Alzheimera, pogłębia neurotoksyczność i przyczynia się do postępu DLB. Współistnienie tych dwóch białek sugeruje mechanizm współpatologiczny, który może być kluczowy dla rozwoju skutecznych terapii.
Ambroksol jako potencjalny modulator autofagii
Ambroksol, powszechnie stosowany jako lek mukolityczny, wykazuje potencjał jako modulator procesu autofagii, który jest kluczowy dla degradacji i recyklingu białek w komórkach. Autofagia odgrywa istotną rolę w usuwaniu źle sfałdowanych białek, takich jak αSyn, które w nadmiarze prowadzą do śmierci neuronów. Badania wykazały, że ambroksol może zwiększać aktywność GCase, enzymu wspomagającego funkcję lizosomów i usuwanie toksycznych agregatów białkowych, co czyni go obiecującym kandydatem do terapii DLB.
Wyniki badań nad działaniem ambroksolu
Neurotoksyczność wynikająca z połączenia αSyn i Aβ
Badanie wykazało, że nadekspresja αSyn sama w sobie nie wywołuje znaczącej cytotoksyczności w komórkach neuronalnych. Jednakże, w połączeniu z Aβ, dochodzi do znacznego wzrostu uszkodzeń komórkowych, co sugeruje, że Aβ pełni rolę patogennego amplifikatora. Współdziałanie tych dwóch białek prowadzi do zwiększonej toksyczności, co może być kluczowe dla zrozumienia mechanizmów neurodegeneracji w DLB.
Ambroksol łagodzi apoptozę i agregację białek
Stosowanie ambroksolu w modelu komórkowym znacząco poprawiło przeżywalność komórek i zmniejszyło markery apoptozy. Lek ten zmniejszał także poziom nierozpuszczalnych agregatów αSyn, co sugeruje jego rolę w zapobieganiu patologicznemu gromadzeniu się białek. Obserwacje te wskazują, że ambroksol może oferować korzyści neuroprotekcyjne w kontekście DLB, gdzie współagregacja Aβ i αSyn jest centralna dla progresji choroby.
Przywrócenie funkcji autofagicznych i aktywności GCase
Ambroksol przywracał liczbę organelli kwasowych i markery degradacji autofagicznej w komórkach traktowanych Aβ i αSyn. Lek ten zwiększał aktywność GCase, co wspierało funkcję lizosomów i degradację źle sfałdowanych białek. Wyniki te wskazują, że ambroksol łagodzi dysfunkcję autofagii, co może być kluczowe dla efektywnego usuwania agregatów białkowych i zmniejszania toksyczności komórkowej.
Dyskusja nad wynikami i potencjalnymi zastosowaniami
Badania potwierdzają, że ambroksol poprzez aktywację GCase i wspomaganie autofagii znacząco zmniejsza agregację αSyn indukowaną przez Aβ. To odkrycie jest zgodne z rosnącym konsensusem naukowym, że autofagia jest kluczowym szlakiem dla degradacji źle sfałdowanych białek, takich jak αSyn. Ambroksol, jako aktywator GCase, wspiera funkcję lizosomów i promuje usuwanie toksycznych agregatów, co czyni go obiecującym kandydatem do terapii neurodegeneracyjnych.
Wnioski i dalsze kierunki badań
Wyniki tego badania sugerują, że ambroksol może stanowić skuteczną strategię terapeutyczną w leczeniu DLB poprzez redukcję agregacji αSyn i toksyczności Aβ. Jego zdolność do przekraczania bariery krew-mózg oraz dobrze udokumentowany profil bezpieczeństwa sprawiają, że jest on obiecującym kandydatem do dalszych badań klinicznych. Dalsze badania powinny skupić się na walidacji tych wyników w modelach zwierzęcych oraz w badaniach klinicznych, aby potwierdzić skuteczność ambroksolu w kontekście ludzkim.
Bibliografia
Lin Sheng-Chieh, Chang Ching-Chi, Tsou Sing-Hua, Chiu Pai-Yi, Cheng Ju-Fang, Hung Hui-Chih, Chen Wei-Jen, Ho Ying-Jui and Lin Chih-Li. Protective Effects of Ambroxol on Aβ and α-Synuclein-Induced Neurotoxicity Through Glucocerebrosidase Activation in HT-22 Hippocampal Neuronal Cells. International Journal of Molecular Sciences 2024, 25(22), 101441-1212. DOI: https://doi.org/10.3390/ijms252212114.
